ΟΡΦΑΝΟΥΔΑΚΗ ΕΙΡΗΝΗ MD, PhD 
Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος

Ο γυναικείος μαστός υπήρξε κατεξοχήν σύμβολο θηλυκότητας και έως σήμερα αποτελεί ένα ανεξάντλητο θέμα, που έχει προβληματίσει σχεδόν όλες τις γυναίκες σε κάποια φάση της ζωής τους. 

Η εξωτερική εμφάνιση των μαστών εί­ναι διαφορετική σε κάθε ενήλικη γυναίκα.

Σε oρισμένες, oι μαστοί εί­ναι με­γά­λoι, σε άλ­λες μι­κρoί.  Σε κά­πoιες, τo σχή­μα τoυς εί­ναι πε­ρισ­σό­τε­ρo στρoγ­γυ­λό, ενώ σε άλ­λες πιo μυ­τε­ρό.  Σε πολλές oι θη­λές εί­ναι με­γά­λες και σε άλ­λες μι­κρές, σε κάποιες το χρώμα τους είναι σκουρόχρωμο, ενώ σε κάποιες άλλες ανoι­χτό­χρω­μο.

Τέτοιες διαφορές εί­ναι φυ­σιo­λo­γι­κές και oφεί­λo­νται στη δια­φo­ρε­τι­κή κατασκευή του κάθε γυναικείου σώματος ( στην ιδιοσυστασία του).
Όμως, ακόμη και στην ίδια γυ­ναί­κα, οι δύο μαστοί δεν είναι απολύτως ίδιοι μεταξύ τους.

Συ­νή­θως o ένας εί­ναι με­γα­λύ­τε­ρoς από τον άλλο ( στις περισσότερες γυναίκες ο αριστερός είναι μεγαλύτερος του δεξιού). Υπολογίζεται ότι στο 50% των γυναικών αυτή η διαφορά φτάνει το 10%, ενώ στο 25% φτάνει το 20% .

Ο μαστός είναι ένας εκκριτικός αδένας. Η εσωτερική του δομή μπορεί να μετατραπεί από διάφορους παράγοντες όπως ο έμμηνος κύκλος, η εγκυμοσύνη ή η ηλικία, διαφέροντας σε κάθε περίπτωση.

Ο μαστός είναι ένα όργανο σύνθετο στη διαγνωστική του προσέγγιση. Η πλειοψηφία των γυναικών θα παρουσιάσουν κάποιο εύρημα ή κάποιο πρόβλημα στο μαστό στη διάρκεια της ζωής τους, αλλά μόνο περίπου μία στις 10 θα αναπτύξει σε κάποια χρονική στιγμή καρκίνο. 

Η εξέταση των μαστών και η διάγνωση των παθήσεών του πρέπει να αποτελούν μέρος του προληπτικού ελέγχου, που κάνει η κάθε γυναίκα στην γυναικολόγο της. 
Είναι λοιπόν φυσικό, ωφέλιμο, αλλά και απαραίτητο για όλες τις γυναίκες, η γυναικολόγος, που αποτελεί τον «Ιατρό της γυναίκας», να έχει τον σημαντικό ρόλο στην πρόληψη του καρκίνου του μαστού.
Μία γυναίκα πρέπει να ξεκινήσει την κλινική εξέταση από τον γιατρό της από τα 20 της χρόνια. Επιβάλλεται να ψηλαφεί μόνη της τους μαστούς της μία φορά το μήνα,

μετά την περίοδο (7η -11η μέρα του κύκλου).

Γυναίκες με κάποιο παθολογικό πρόβλημα στο μαστό πρέπει να συμβουλεύονται το γιατρό τους όσον αφορά τη συχνότητα επισκέψεων.
Ο πρώτος υπέρηχος, αν δεν έχει υπάρξει πρόβλημα στην κλινική εξέταση μέχρι τότε, θα πρέπει να γίνει στα 30 και να συνεχίσει σε ετήσια βάση ενώ η πρώτη μαστογραφία θα πρέπει να πραγματοποιηθεί κάπου μέσα στη πενταετία 35-40 χρόνων.

​

​

Οι καλοήθεις παθήσεις του μαστού.   
Περίπου 1 στις 5 γυναίκες  κάποια στιγμή της ζωής της εμφανίζει καλοήθη πάθηση του μαστού.

Οι καλοήθεις όγκοι δεν εμφανίζονται πριν την εφηβεία και εμφανίζονται σπάνια μετά την εμμηνόπαυση.
Οι καλοήθεις όγκοι προκαλούν συχνά αναστάτωση και αγωνία στις γυναίκες, όμως δεν είναι επικίνδυνοι για την ζωή, δεν διαδίδονται έξω από τον μαστό και θεραπεύονται εύκολα.

 

Αν λοιπόν μια γυναίκα ψηλαφίσει ένα εξόγκωμα, επειδή δεν είναι εύκολο να ξεχωρίσουμε την καλοήθεια από την κακοήθεια, πρέπει απαραίτητα να συμβουλευθεί τnν γιατρό της..
 

Οι κυριότερες καλοήθεις παθήσεις του μαστού είναι τα ινοαδενώματα, τα λιπώματα, οι κύστεις και τα θηλώματα.